Choroba prowadzić może do powstania niezdolności do pracy na krótszy bądź dłuższy okres czasu. Obecnie w ciągu roku przysługują 182 dni zasiłku chorobowego (tzw. L4), przy czym zwolnienia sumują się, jeśli nie wystąpi między nimi przerwa ponad 60 dni, niezależnie od jednostki chorobowej. Wystawiane jest przez lekarza po stwierdzeniu niezdolności do pracy.

W razie dalszej niezdolności do pracy po wyczerpaniu okresu zasiłku, można wystąpić o świadczenie rehabilitacyjne.

Przyznawane jest na okres do 12 miesięcy w sytuacji wystąpienia rokowań na odzyskanie zdolności do pracy - nie powoduje ustania stosunku pracy. W razie, gdy brak jest rokowań, o których mowa powyżej - ubezpieczonemu przysługuje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy. Kluczowe informacje na temat kroków jakie należy podjąć ubiegając się o świadczenie rehabilitacyjne można znaleźć na stronach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych: https://www.zus.pl/swiadczenia/zasilki/swiadczenie-rehabilitacyjne/z-ubezpieczenia-chorobowego

W razie braku występowania rokowań na odzyskanie zdolności do pracy można ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Aby ją otrzymać należy spełnić warunki:

• lekarz orzecznik ZUS stwierdzić musi niezdolność do pracy,
• ubezpieczony musi mieć wymagany, stosowny do wieku, okres składkowy i nieskładkowy, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy - całkowita niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych lub nieskładkowych lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Ten ostatni warunek nie dotyczy osób całkowicie niezdolnych do pracy, które udowodniły okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn. Niestety - z przykrością należy stwierdzić, że procedura uzyskania renty nie jest przejrzysta, a chorzy winni uzbroić się w cierpliwość i odporność na czasem bezosobowe traktowanie przez organ.  Pewnym ułatwieniem jest możliwość skorzystania z umówienia się na zdalną rozmowę z pracownikiem ZUS, co z pewnością stanowi oszczędność czasu.

Podstawowe informacje na temat renty Renta z tytułu niezdolności do pracy

Świadczeniem pieniężnym oprócz renty jest zasiłek pielęgnacyjny, który przysługuje niepełnosprawnym dzieciom oraz osobom, z orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym oraz osobom niepełnosprawnym w stopniu umiarkowanym, o ile niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21 roku życia, a także osobom powyżej 75 roku życia. Kwota nie jest wysoka - wynosi nieco ponad 200 zł. Zasiłek pielęgnacyjny przyznawany jest na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

Wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania (albo w ośrodku pomocy społecznej lub w innej jednostce organizacyjnej gminy, jeżeli to właśnie im przekazana została realizacja świadczeń rodzinnych w danej gminie).

Wzór wniosku Zasiłek pielęgnacyjny – wniosek

Osoby poniżej 75 roku życia do wniosku powinny dołączyć:

• skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub inny dokument urzędowy potwierdzający wiek dziecka,

• orzeczenie o niepełnosprawności lub o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem daty jej powstania lub o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Innym rodzajem świadczenia jest dodatek pielęgnacyjny wypłacany przez ZUS i otrzymywany przez osoby, które ukończyły 75 lat oraz dorosłych całkowicie niezdolnych do pracy i samodzielnej egzystencji, na ich wniosek. Jest on corocznie waloryzowany i wynosi obecnie 239,66 zł.

Informacje na temat dodatku pielęgnacyjnego: https://www.zus.pl/dodatek-pielegnacyjny

Świadczenie pielęgnacyjne - to świadczenie opiekuńcze przyznawane z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w celu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną. Przysługuje matce lub ojcu albo osobie sprawującej faktyczną pieczę nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniem konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby. Wskutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego winno być przyznawane niezależnie od wieku powstania niepełnosprawności osoby niepełnosprawnej.  Świadczenie takie nie przysługuje, gdy opiekun ma prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej, renty socjalnej, świadczeń przedemerytalnych. Świadczenie nie przysługuje także, gdy osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, chyba że małżonek posiada orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym bądź też znajduje się w placówce zapewniającej opiekę. Świadczenie to przyznawane jest na wniosek, przez organy gminy i co do zasady przyznawane jest na czas nieokreślony, w 2022 roku ma wynosić 2119 zł.

Wniosek składa się w tym samym miejscu i na takich samych zasadach jak przy ubieganiu się o zasiłek pielęgnacyjny, obowiązuje odpowiedni wzór wniosku Świadczenie pielęgnacyjne – wniosek

Orzekanie o niepełnosprawności stanowi kompetencję powiatowych/miejskich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności. Należy zwrócić się do zespołu właściwego dla miejsca stałego pobytu, czyli miejscowości, gdzie przebywa się z zamiarem stałego pobytu. Od ich decyzji przysługuje odwołanie do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.  Od niekorzystnej decyzji zapadłej w drugiej instancji można odwołać się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych (postępowanie wolne jest od opłat). Zespoły orzekające wydają orzeczenia o: niepełnosprawności (z podaniem jej rodzaju np. narządu ruchu, wzroku itp.), stopniu niepełnosprawności (wobec osób powyżej 16 roku życia - znacznym, umiarkowanym i lekkim), wskazaniach do ulg i uprawnień (np. karty parkingowej, środków zaopatrzenia medycznego). Do wniosku dołożyć należy zaświadczenie lekarskie na specjalnym druku oraz dokumentację medyczną. Po ocenie zgromadzonych dokumentów możliwe jest wezwanie do ich uzupełnienia, komisja odbywa posiedzenie i wydaje orzeczenie. Może także skierować osobę ubiegającą się o wydanie orzeczenia na badanie lekarskie. Szczegółowych informacji wraz ze wzorami wniosków i zaświadczeń najlepiej szukać na stronach Biuletynu Informacji Publicznej.

W przypadku dzieci orzeczenie wydawane jest na okres nie dłuższy niż do ukończenia 16 roku życia i nie określa stopnia niepełnosprawności. O jego wydanie wystąpić może przedstawiciel ustawowy.

Warto ubiegać się o orzeczenie o niepełnosprawności, gdy u chorego wystąpi trwała lub okresowa niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodująca niezdolność do pracy, gdyż taka jest ustawowa definicja niepełnosprawności. W przypadku dzieci przesłanką orzeczenia jest wystąpienie oprócz naruszenia sprawności fizycznej lub psychicznej, przy przewidywanym czasie trwania tego upośledzenia ponad 12 miesięcy także potrzeba zapewnienia dziecku całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku. Oczywiście kryterium to jest ocenne i dlatego warto odwoływać się od niekorzystnej dla nas decyzji.

Dodatkowe informacje Orzeczenie o niepełnosprawności

Dziecku, które z powodu choroby ma trudności w uczęszczaniu do szkoły można zapewnić indywidualny tok nauczania - orzeczenie wydawane jest przez właściwą dla szkoły poradnię psychologiczno-pedagogiczną. Rodzice występują z wnioskiem dołączając zaświadczenie o stanie zdrowia ucznia wydane przez lekarza, opinię pedagoga lub wychowawcy szkolnego. Komisja rozpoznaje każdy przypadek, ma prawo przeprowadzić badanie przez specjalistę z placówki i wydaje orzeczenie. W obecnym stanie prawnym możliwe jest częściowe włączanie dziecka w życie szkoły poprzez uczestnictwo w niektórych zajęciach lekcyjnych lub uroczystościach szkolnych. Możliwe jest także wprowadzenie zindywidualizowanej ścieżki kształcenia, która organizowana jest na podstawie opinii poradni i może być przeznaczona także dla uczniów z czasową lub przewlekłą chorobą. Polega na tym, że określone zostają zajęcia edukacyjne, które uczeń realizować ma z klasą oraz takie, które realizuje indywidualnie z nauczycielem, przy czym zajęcia te w przeciwieństwie do indywidualnego toku nauczania, realizowane są na terenie szkoły.

Dodatkowe informacje Indywidualny Tok Nauczania

W przypadku choroby jednego z rodziców, dobrze jest spisać testament, aby ułatwić pozostałemu małżonkowi dysponowanie majątkiem wspólnych dzieci. W Polsce jedyny rodzic zobowiązany jest uzyskać zgodę sądu na zdecydowaną większość czynności dotyczących majątku małoletnich dzieci i nie może ich przy tych czynnościach reprezentować, co wymaga ustanowienia kuratora przez sąd opiekuńczy. Oczywiście testament można w każdej chwili zmienić, więc sporządzenie takiego dokumentu nie należy traktować jak uznanie szybkiej perspektywy śmierci członka rodziny. W krajach zachodnich zarówno intercyzy, jak i testamenty pozbawione są emocjonalnego znaczenia, jakie przypisuje i się w naszym kraju, lecz stanowią przejaw odpowiedzialnego podejścia do życia i rodziny.

Warto rozmawiać na tematy, które wydają nam się trudne, a ich perspektywa odległa- jaki jest stosunek chorego do korzystanie z opieki paliatywnej, podtrzymywania funkcji życiowych, czy resuscytacji - to kwestie możliwe do uregulowania np. w drodze dokumentu living wills - wola życia.

Renta rodzinna przysługuje w razie śmierci ubezpieczonego jego dzieciom do 16 roku życia lub dzieciom uczącym się do 25 roku życia, dzieciom niepełnosprawnym, jeśli niepełnosprawnoś powstała w określonym wieku oraz małżonkowi spełniającemu kolejne wymogi (wychowywanie małoletniego w chwili śmierci dziecka, wiek - przy czym wymogi obecnie obowiązujące mają wkrótce się zmienić). Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymaga przedkładania licznych dokumentów w oryginałach.

Dodatkowe informacje na temat renty rodzinnej Renta Rodzinna

Zanim zachorował mój mąż, poznałam książki księdza Jana Kaczkowskiego. Wywarły na mnie wrażenie, choć do głowy mi nie przyszło, że wkrótce będziemy musieli zmierzyć się z tą samą bezlitosną chorobą -glejakiem. I, że również okaże się ona nieuleczalna. Podziwiałam wówczas otwartość, z jaką Ksiądz Jan dzielił się swoimi przeżyciami, dążeniem do realizacji planów, obawami, wolą walki. Od tamtej pory przeczytałam tylko jedną książkę księdza Jana "Grunt pod nogami" - zbiór kazań poruszający bardzo istotne sprawy życia i śmierci. Książki stanowiły dla mnie rodzaj terapii, pomagały mi zrozumieć, że strata, taka jak moja, była udziałem także innych osób, że to co przeżywam, jest naturalne, że minie. Wiem, że wystarczy wpisać w przeglądarce hasło -ksiązki o śmierci, stracie i żałobie, a wyników będzie mnóstwo. Nie ukrywam, że tak właśnie trafiłam na większość pozycji, którym chciałabym się podzielić. Każdy inaczej przeżywa swoją stratę i żałobę. Potrzebuje innej pomocy, gdzie indziej szuka ukojenia. Chciałabym podzielić się ksiazkami, które przeczytałam i które- w różnym stopniu- przyniosły mi pomoc- nie tyle jako poradniki, jak uporać się z nieszczęściem, lecz jako świadectwa tych, którzy czuli podobnie. Dały mi poczucie, że nie jestem sama w moim bólu, że to, co czuję jest zrozumiałe, że komuś udało się przez to przejść. Ksiązki te to nie tylko obraz straty przeżywanej przez bohaterów, lecz także informacje i rady dla osób im towarzyszacych.

Ruth Fitzmaurice: "Znalazam swoje plemię". Dla mnie ta książka była objawieniem. Wyrazem odwagi wobec nieuchronnie zbliżającego się odejścia najbliższej osoby. Autorka - żona i mama małych dzieci- walczy ze wszystch sił o siebie i swoją rodzinę. Jej odnalezione plemię- to grono przyjaciół, a wspólne kąpiele w zimnej zatoce, to nie tyle przełamywanie słabości i oporu ciała, co przede wszystkim uzdrawiający, dający siły rytuał.Bliskość i wsparcie otoaczającyh rodzinę przyjaciół pozwala rodzinie przejść przez chorobę i odchodzenie męża i taty, będącego też pracującym nad swoim dziełem artystą- reżyserem. Książka szczera i przejmująco piękna.

Agnieszka Passendorfer: "13 lekcji miłości". Poruszająca historia wielkiej, krótkiej miłości naznaczonej chorobą i śmiercią. Prawdziwa i realna. Bez upiększeń. Czytając podkreśliłam w niej wiele zdań, które w chwili czytania były "moje"- oddawały dokładnie to, co czułam. "To wszystko było takie nowe. Takie inne od wszystkiego, co znałam. Wyoraź sobie, jak to jest, gdy mąż umiera. Nie mogę sobie tego wyobrazić. Ale mogę to przeżyć". I płynące z doświadczenia rady, jak przetrwać:"I tak możesz zrobić tylko jeden oddech na raz, tylko jeden krok na raz, przeżyć tylko jeden dzień dzienne, więc na tym się skup". Książka dająca nadzieję.

Ewa Szawul: "Burza w mózgu". Bliska mi bardzo opowieść żony o chorobie i odejściu męża, aktora kabaretu Pod Wyrwigroszem Wojciecha Szawula. To, że odnajdowałam w niej swoje emocje, bardzo mi pomogło. Historia odejścia w wyniku choroby nowotworowej mózgu, bezlitosnego glejaka, który stopniowo odbierał wszystko choremu i jego najbliższym. Szczera opowieść o walce, nadziei, szukaniu ratunku ale i słabości w obliczu zbliżającej się tragedii, skrajnym zmęczeniu, stanach lękowych, objawach PTSD. Operacje, ścieżki leczenia i poszukiwań znane wszystkim chorującym. Reakcje na złe wiadomości, próby uporania się z utratą, tego, co wydawało się zwyczajne i codzienne. Książka, która pokazała mi, że to co czuję jest naturalne i mam do tego prawo. I że choroba i stres potrafią wywołać w psychice ludzkiej podobne konsekwencje, co działania wojenne.

Agata Tuszyńska: "Ćwiczenia z utraty". Pogrążona w smutku słuchałam wieczorami opowieści kogoś, kto też czuł to co ja. I zasypiałam, kojona głosem lektorki. Napisana w piękny sposób historia miłości i walki, choroby i odchodzenia. Historia ludzi, którzy wiele przeżyli zanim się spotkali, którzy wciąż budowali wspólne życie. I otym, jak zostało ono boleśnie przerwane. Dziennik stanowiący formę terapii i upamiętnienia ukochanej osoby. Wspomnienia pięknych, ważnych dni i opis odchodzenia i rozstania.

Małgorzata Pawlak: "Spacer z motylem". Przeczytana ostatnio historia mamy, spisana po trzech latach od nagłej śmierci piętanstoletniej córki. W szczery, a zarazem bardzo poetycki sposób opisuje tragiczne wydarzenia, odejście i czas po śmierci dziecka. Porusza i przenika do serca, powoduje, że uczucia osieroconych mamy, ojca i brata Julii są bardzo głęboko odczuwane. Postawieni w obliczu nieoczekiwanej tragedii, stają się czytelnikowi bliscy, poprzez swoją kruchość i cierpienie. A zarazem niesie nadzieję na lepsze dni, które mogą nadejść. Ponadto zawiera bardzo praktyczny poradnik, jak pomóc osieroconym rodzicom- bardzo, bardzo polecam.

Lisa M. Shulman: "Mózg w żałobie". Ksiązka o nieco innym charakterze od poprzednich. To wyraz osobistych przemyśleń owdowiałej lekarki neurologii po chorobie i odejściu męża- też neurologa. Osobista historia lekarzy, którzy znależli się w sytuacji pacjentów, i to z medycznego punktu widzenia w sytuacji bez wyjścia. W naukowy sposób wyjaśnia na przykład reakcje ciała na stres,związki między urazem emocjonalnym, a funkcjonowaniem mózgu, metody uzdrawiania i dochodzenia do siebie. Zawiera strony przeznaczone na pisanie własnego dziennika.

Clive Staples Lewis: "Smutek". To książka głęboko filozoficzna. Intelektualna, ale i pełna uczucia konfrontacja z cierpieniem, jakie autor "Opowieści z Narnii" przeżył po śmierci żony. Padają w niej fundamentalne pytania o sens, jest bunt, poczucie osamotnienia, szukanie odpowiedzi, próba wytłumaczenia i zaakceptowania tego, co się stało. Lewis ukojenie i ratunek znalazł dzięki swoim przekonaniom filozoficzno- religijnych, które jednak wymagały bolesnej weryfikacji.