DEFINICJA • Fundacja Glioma Center

GLEJAK jest nowotworem ośrodkowego układu nerwowego (OUN), występującym w mózgu i rdzeniu kręgowym. Glejaki mogą być zarówno guzami pierwotnymi jak i wtórnymi, powstałymi w wyniku przerzutu z innego narządu. Glejaki stanowią około 70% wszystkich pierwotnych nowotworów OUN.

Istnieje kilka rodzajów komórek glejowych, które mogą wytwarzać guzy. Glejaki klasyfikowane są zgodnie z rodzajem komórki glejowej zaangażowanej w nowotwór (np. gwiaździaki, wyściółczaki, skąpodrzewiaki, typy mieszane), a także cechami genetycznymi guza, co może pomóc przewidzieć, jak guz będzie się rozwijał i jakie leczenie może być skuteczne.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wyróżnia cztery stopienie złośliwości – guzy stopnia I i II określa się mianem guzów łagodnych, podczas gdy guzy stopnia III i IV to guzy określane jako złośliwe.

Dodatkowo WHO w 2016 roku zaktualizowało szczegółową klasyfikację nowotworów ośrodkowego układu nerwowego. W aktualnej klasyfikacji można znaleźć kilkadziesiąt typów guzów OUN, w tym wiele rodzajów glejaków. Przykładowo innym typem w tej klasyfikacji jest glejak IV stopnia z mutacją IDH, a innym glejak IV stopnia bez tej mutacji.

Glejak IV stopnia WHO, najczęstszy z glejaków, należący do grupy rozlanych nowotworów astroglejowych jest diagnozowany najczęściej u osób w piątej i szóstej dekadzie życia, nieco częściej u mężczyzn niż u kobiet. W większości przypadków jest to tzw. „dziki typ” (IDH-wildtype). Glejak IV stopnia bez mutacji IDH ma wyjątkowo niekorzystnie rokowanie, gdyż mediana przeżycia wynosi zaledwie kilkanaście miesięcy. Naukowcy nie ustają jednak w poszukiwaniu innowacyjnych metod postępowania.